نشست علمی حکمرانی و معنویت، چیستی و چرایی روز یکشنبه هفتم خردادماه در پژوهشکده مطالعات معنوی برگزار شد.
مظاهری سیف رئیس پژوهشکده مطالعات معنوی در این نشست از ضرورت طراحی شالوده معنوی برای حکمرانی سخن گفت و گفت معنویت تجربه ای درونی از رابطه با خداست. تجربه ای که سرشار از آگاهی و احساس است. از آن جهت که همۀ انسان ها به موجب فطرت و روح الهی که در آنها دمیده شده، از چنین تجربه ای برخوردار هستند، می توانند دربارۀ این این تجربه ها به آگاهی مشترکی دست یابند و به این ترتیب تجربه های معنوی به واقعیت اجتماعی تبدیل می شود و اهداف و ارزش های جمعی ایجاد می کند. بنابراین معنویت در ساختار Structure تبلور می یابد.
با توجه به ساختار آفرینی معنویت جامعه معنوی و با جامعه غیر معنوی متفاوت می شود. در چنین ساختاری شما ناگزیر از حکمرانی معنوی هستید. همچنین برای تغییر ساختار اجتماعی غیر معنوی به ساختار معنوی نیازمند نوعی حکمرانی هستیم که به این تغییرات ساختاری اهتمام داشته باشد.
ساختارهای غیر معنوی مبتنی بر سلطه و ستم شکل می گیرد و ساختارهای معنوی مبتنی بر برابری و عدالت. متأسفانه تاریخ حیاب بشر غالبا روایت گر ساختارهای سلطه بوده است.
اولین گام این است که ما رویاهای معنوی را باور کنیم و بپذیریم که اینها صرفا رویا نیست و می تواند به واقعیت اجتماعی تبدیل شود. حکمرانی باید تصمیم بگیرد که رفاه عمومی را صرفا مادی می کند یا رفاه معنوی را هم شرط تحقق رضایت عمومی می داند.

دکتر احمد کوهی مدیر گروه آینده پژوهی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی بر تجربه های معنوی تأکید کرد و افزود پرداختن به تجربه های معنوی موضوع حکمرانی را زمینی می کند به طوری که می توانیم براساس آن روش ارائه دهیم و مسائل را حل کنیم.
کوهی گفت: یکی از پروژه های مفید این است که تجربه های معنوی مسئولان نظام را در رابطه با حکمرانی ثبت کنیم. اینکه در چه شرایطی آنها توانستند با تجربه معنوی بر ترس ها غلبه کنند، یا به ایده های خلاقانه برای حل مسائل برسند. به این ترتیب می توانیم اثربخشی معنویت را در حکمرانی با شواهد مشخص اثبات کنیم. همچنین معنویت را به عنوان یک رویکرد جدید در حل مسائل حکمرانی می توانیم مورد بررسی قرار دهیم.
دکتر اردبیلی مشاور امور بانوان شهرداری تهران در این نشست دربارۀ ابعاد مختلف معنویت پژوهی سخن گفت و گفت که از چند منظر می توانیم به نسبت معنویت و حکمرانی بپردازیم. بازخوانی اولیت های حکمرانی بر اساس معنویت، صورت بندی جدید حکمرانی بر مبنای معنویت، بررسی گفتمان های رقیب که ایدۀ حکمرانی معنوی را مطرح می کنند، آیا معنویت ضد حکمرانی است یا حکمرانی تعارض ذاتی با معنویت دارد؟، معنویت باید با حکمرانی هماهنگ شود، یا حکرانی با ارزش های معنوی هماهنگ می شود؟، روندهای حکمرانی با معنویت چه نسبتی دارند؟ ذی نفعال حکمرانی معنوی چه کسانی هستند؟
رسول حسن زاده مدیر گروه مسائل حوزه در پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه علمیه قم به جریان های معنوی سکولار اشاره کرد و گفت ضعف پژوهش و آگاهی مسئولان کشور در باب معنویت و جریان شناسی معنوی موجب شده است که بسیاری از جریان های معنوی نوظهور و آموزه های آنها در کشور ما تلقی به قبول شده است. او در ضمن بیان نمونه هایی از این معضل تأکید کرد که باید به طور جدی مرز معنویت اسلامی با معنویت های سکولار مشخص شود. ولی به علت وجود ظرفیت های معنویت در حل مسائل و نیاز به استفاده از معنویت در حکمرانی جریان های معنوی سکولار توانسته اند در جامعه جایگاهی پیدا کنند. اگرچه معنویتی که ارائه می دهد چالش برانگیز و آسیب زا است.
در پایان نشست مقرر شد، جلسات دیگری برای بررسی بیشتر ابعاد موضوع و طراحی نقشه راه علمی جهت مطالعه روابط حکمرانی با معنویت ترتیب داده شود. و زمینه های همکاری پژوهشکده مطالعات معنوی، با مرکز تحقیقات اسلامی مجلس تعریف شد.