سلسله نشست های حکمرانی معنوی: نفش معنویت در مدیریت اجتماعی

انسان برای معنوی شدن آفریده شده است

در ادامۀ سلسله نشست های حکمرانی معنوی، حجت الاسلام عالم زاده نوری عضو هیئت علمی و استادیار پژوهشكده اخلاق و معنويت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به ارائۀ دیدگاه های خود در عرصۀ حکمرانی معنوی پرداخت. عالم زاده نوری ارائۀ خود را با طرح چهار سوال آغاز نمود: 1- معنویت چیست؛ 2- زندگی معنوی چه تعریفی دارد؛ 3- مقصود از حکمرانی معنوی چیست، و 4- قواعد مواجهه با عالم معنا کدام اند؟

در این نشست که با مشارکت پژوهشکده مطالعات معنوی، اندیشکده معنویت مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و خبرگزاری رسا برگزار شد، عالم زاده نوری عالم را به دو بخش ماده و معنا قابل تقسیم دانست که عالم ماده همان عالمی است که محسوس و مشهود به حواس خمس است و عالم معنا قابل اصطیاد با حواس خمس نیست. در نگاه این استاد حوزه و دانشگاه معنویت همان ارتباط با عالم معنا یا به تعابیر دیگر عالم غیرمشهود، رازآلو، غیب، ماوراء، متافیزی، ملکوت، قدس است، و ارتباط با عالم معنا می تواند از طرق مختلفی همچون: حصولی، قلبی، فطری و استمداد از عوامل غیبی حاصل گردد. انسان برای معنوی شدن آفریده شده است و کمال انسان در ارتباط بیشتر با عالم معناست.

معاون تهذیب حوزه های علمیه کشور در پاسخ به سوال از چیستی زندگی معنوی، به نقش مهم باور در زندگی معنوی اشاره نمود و اعتقاد به هستی خداوند و صفات او را در شکل گیری این نوع از زندگی بسیار موثر دانست. در نگاه او هرگاه خداوند در زندگی انسان حضور موثری داشته باشد، زندگی معنوی شکل گرفته است.

عالم زاده نوری در پاسخ به سوال سوم، شکل گیری حکمرانی معنوی را منوط به دو امر دانست: مشی و حرکت حاکمان بر مبنای معنوی و استمداد از قواعد معنوی؛ و حرکت آنان با هدف معنوی ساختن انسان ها.

وی در ادامه برخی از قواعد مواجهه با عالم معنا در عرصه حکمرانی را برشمرد و به تبیین آن قواعد پرداخت؛ قواعدی که برگرفته از آیات قرآن کریم بود. از نگاه این از استاد و پژوهشگر عرصۀ اخلاق و معنویت، غیب بودن عالم معنا یکی از اصولی است که باید حتماً مورد توجه باشد. او برای تبیین این قاعده به پیش بینی پذیر نبودن چگونگی استجابت دعا و یا چگونگی تأثیر صدقه در زندگی انسان اشاره نمود و بیان خود را به آیه 179 سوره آل عمران مستند نمود: «… وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ …». وی یکی دیگر از قواعد معنوی قابل فهم از قرآن کریم را امداد الهی پس از طی نمودن سختی ها و شدائد دانست و شواهد قرآنی فراوانی از جمله مصائب انبیا را در این راستا ذکر نمود. یکی دیگر ا قواعد معنوی از نگاه او آن است که عوامل غیبی 10 برابر عوامل مادی اثر دارد و بعید نیست که بتوان در عرصه حکمرانی از این قاعده بهره برد. مهلت دادن به اهل معصیت و بهره مندی از نعمت های ظاهری دنیا از دیگر قواعد معنوی قابل فهم از قرآن کریم در نگاه عالم زاده نوری است. همچنین از منظر او پیروزی حتمی  اهل ایمان در مقابله با کفار و نیز اثرگذرای تحولات درونی انسان ها بر امور آفاقی را نیز می توان جزء قواعد معنوی حاکم بر جهان دانست که می توانند در عرصه حکمرانی مورد توجه قرار گیرند.

در پایان این نشست پرسش هایی پیرامون مباحث مطرح شده توسط استاد محترم مطرح گردید که ایشان به تبیین دیدگاه خود در قبال پرسش ها پرداختند.